هرآنچه که باید در مورد متره کانال بدانید برای اجرای یک پروژه یا احداث یک ساختمان شما نیازمند اطلاعاتی دقیقی از بودجه و برآوردهای مختلفی دارید. اهمیت این اطلاعات بسیار بالاست به‌گونه‌ای که افراد را می‌تواند به سرمایه‌گذاری در پروژه شما مجاب کند یا او را منصرف کند. فرایندی که منتهی به اطلاعات دقیق مالی می‌شود متره یا برآورد است. متره فرایندی است که توسط شخصی بنام مترور صورت می‌گیرید، مترور با استفاده از فرمول‌های مشخص یا به کمک نرم‌افزاری‌های مربوط محاسبات لازم را برای ساخت قسمت‌های مختلف انجام می‌دهد. متره کانال یکی از این بخش‌ها که مترور باید اطلاعات ریز متره کانال یادداشت کند. در مطالعه امروز قصد داریم در مورد متره کانال یا برآورد صحبت کنیم اگر شما هم اولین‌بار است با این اصطلاح آشنا شده‌اید پیشنهاد می‌کنم برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد متره کانال با ما همراه باشید.

منظور از متره کانال و برآورد چیست؟ 

قبل از اینکه در مورد متره کانال تعریفی ارائه دهیم اجازه بدهید تا در ابتدای کار تکلیفمان را با برخی اصطلاحات مشخص کنیم. 

متره

 متره Metere که یک واژه فرانسوی است و در لغت فارسی بیشتر در علوم مهندسی کاربرد دارد، متره به مجموعه‌ای از محاسبات و اندازه‌گیری مقدار مصالح مورد به‌کاررفته شده یا مصرف شده موردنیاز در یک پروژه مربوط می‌شود. این پروژه می‌تواند مربوط به احداث یک تونل، راه‌سازی، احداث ساختمان، سیم‌کشی، کانال‌کشی و... باشد. باتوجه‌به تعریف بالا اگر قرار باشد محاسبات مربوط به متره یک کانال انجام شود، شما باید مقدار ورق موردنیاز، ضخامت، نیروی انسانی را برای محاسبه دقیق متره کانال به دست آورید. 

 برآورد

 پس از متره نوبت به این قسمت می‌رسد. در این بخش اگر محاسبات به‌دست‌آمده از قسمت متره قیمت‌گذاری گردد برآورد ریالی انجام شده است. این قیمت‌گذاری‌ها بر اساس جداول و قیمت تمام شده یک واحد از جنس موردنظر انجام می‌شود. برای مثال برای برآورد ریالی متره کانال شما باید از قیمت واحد فروش و متراژ موردنظر برای نصب کانال خود بااطلاع باشید.

 مترور

 مترور شخصی که به علم متره آشنایی کاملی دارد و تجربه کافی در این زمینه دارد، مهندس مترور با اطلاعات جامعی که از نقشه‌ها، قیمت‌ها و فرایند ساخت دارد مقدار مصالح موردنیاز برای هر قسمت را برآورد می‌کند. این شخص وظیفه مهمی در فرایند ساخت یک پروژه دارد، او باید برای قسمت‌های مختلفی سنجش دقیقی داشته باشد. مثلاً برای متره کانال مترور باید اطلاعاتی از قبیل طول و عرض کانال، ضخامت ورق مورداستفاده و.. را داشته باشد. سپس او باید این اطلاعات را در فرم‌های ریزه متره کانال یادداشت نمایید و در کنار اطلاعات دیگر به کارفرما ارائه دهد.

 انواع متره کانال و برآورد 

به طور کلی برای محاسبه متره کانال و برآورد دو روش وجود دارد:

 متره بسته

 در این محاسبه برای سنجش و برآورد بر اساس قیمت فهرست‌بها انجام می‌شود. درون این فهرست‌بها که از سوی سازمان برنامه‌وبودجه در اختیار افراد قرار می‌گیرد، اطلاعات جامعی در مورد قیمت‌های مختلف از حجم واحد مصالح را ارائه می‌دهد. تمام مصالح موردنیاز و قیمت‌های مصوب آن‌ها در لیست قرار دارند. در مورد متره کانال این مصالح همان جنس ورق موردنیاز شما است. با استفاده از این روش قیمت‌ها قابل‌تغییر نیستند به همین دلیل به متره بسته معروف است. از مزایای این روش بررسی جمع بندی سریع و دستیابی به اطلاعات آماری و بودجه موردنیاز برای اجرای پروژه است.

 متره باز

 در این مورد مترور قیمت‌های موردنیاز را بر اساس قیمت‌های روز مالی محاسبه می‌کند. اطلاعات به‌دست‌آمده از این سبک سنجش بسیار دقیق‌تر و واقعی‌تر است به دلیل متغیر بودن قیمت مصالح می‌توان با استفاده از این روش یک برآورد واقعی را به دست آورد. البته استفاده از این روش به دلیل تغییر قیمت‌ها شرایط کمی دشوار را برای محاسبات فراهم می‌کند و برای پروژه‌های بزرگ چندان مناسب نیست. البته شما در مورد موارد کوچک‌تر خیلی مفید است شما می‌توانید به‌راحتی از این روش برای برآورد ریالی متره کانال خود استفاده کنید. 

متره کانال به چه صورت انجام می‌شود؟ 

یکی از قسمت‌های دردسرساز برای مترور ها همین محاسبات مربوط به کانال‌های هدایت هوا است. مقدار ضخامت ورق، طول و عرض کانال مواردی هستند که باید انجام شوند. برای این کار مهندسین از نرم‌افزارهای مربوطه یا نرم‌افزار اکسل استفاده می‌کنند. این نرم‌افزارهای به‌گونه‌ای تعبیه شده‌اند که با واردکردن اطلاعات مربوط به طول و عرض و ضخامت متراژهای مختلفی را به شما ارائه می‌دهند. در ادامه فرایند متره کانال می‌توانید با کمک روش‌های متره باز یا بسته به برآورد قیمت کانال نیز دست پیدا کنید. البته باید به این نکته توجه کنید که واحد درستی را برای محاسبات استفاده کنید تا بعدا در محاسبات مالی دچار اشتباه نشوید. برای برآورد و متره کانال ها معمولا از واحد مترمکعب استفاده می شود. 

دلایل اهمیت متره کانال و برآورد

 به‌طورکلی متره و برآوردهای قسمت‌های اصلی به دو دلیل مربوط می‌شود این دلایل عبارت‌اند از: 

محاسبه بودجه

 قبل از اجرای هر پروژه‌ای شما باید مقدار هزینه‌های موجود را بررسی کنید تا بتوانید منابع مالی مناسب را تأمین نماید. البته که در حین اجرا نیز بنا به تغییر شرایط احتمالی این برآورد بسیار مهم است. در برخی از موارد این برآورد کوچک به نظر می‌رسد؛ مثلاً برای متره کانال و برآورد آن شما با متغیرهای زیادی سروکار ندارید؛ اما نباید اهمیت این موارد کوچک را نیز نادیده گرفت. 

بررسی منابع انسانی و مصالح موردنیاز

 حین اجرای پروژه شما به نیروی انسانی و مصالح نیاز دارید این بسته به پروژه شما متغیر است شاید برای کانال‌کشی یک‌خانه کوچک به نیروی انسانی یا مصالح زیادی نیاز نداشته باشید؛ ولی بررسی و برآورد این موارد به‌هرحال هنوز هم مهم است.

متره کردن فرایندی ضروری است که قبل از انجام هر پروژه ساختمانی باید انجام شود. خروجی به‌دست‌آمده از متره و برآورد منتهی به تصمیم‌گیری بهتر برای اجرای پروژه می‌شود. در فرایند متره کردن قبل، حین و حتی پس از اجرای پروژه انجام می شود. در این روش مقدار مصالح مورد نیاز و نیروی انسانی برای تمام قسمت ها محاسبه می شود، البته بخش‌های مختلفی از ساخت‌کار نیازمند این کار است که یکی از بخش‌ها مربوط به متره کانال است. مترور، شخصی که با تبحر کافی در زمینه اندازه‌گیری می‌تواند ابعاد و متراژ موردنظر کانال را محاسبه کند و سپس باتوجه‌به یکی از روش‌های متره باز یا بسته به محاسبه قیمت ریالی بپردازد.